Jak przygotować się do pierwszej w życiu rozmowy o pracę?

Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna to duże wydarzenie! Robisz krok w kierunku pracy marzeń, zdobycia doświadczenia czy samodzielności finansowej. Za pierwszym razem możesz nie do końca wiedzieć, co mówić, jak się ubrać na takie spotkanie czy jak się zachowywać, zwłaszcza w nietypowych okolicznościach. Możesz się jednak do tego przygotować, dzięki temu nie zje Cię stres, będziesz się czuć swobodniej i na pewno wypadniesz lepiej!

Przed pierwszą rozmową o pracę: co sprawdzić?

Udało Ci się uzyskać pozytywną odpowiedź od pracodawcy i masz zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną. Gratulacje! Wcześniej być może co najmniej kilka Twoich CV trafiło do różnych firm, więc musisz się upewnić co do kilku kwestii:

Jeśli zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną wysłano mailem:

• Czy podano konkretną datę i miejsce rozmowy w sposób, który nie budzi Twoich wątpliwości? Na przykład, jeśli napisano, że rozmowa będzie „w siedzibie firmy” – to czy na pewno wiesz, jaki jest dokładny adres?
• Czy wiesz, kto będzie prowadzić rozmowę, gdzie się zgłosić i o kogo pytać, kiedy będziesz już na miejscu w firmie potencjalnego pracodawcy (np. prosimy zgłosić się na recepcję na parterze w związku z rozmową kwalifikacyjną z panem Janem Nowakiem)?
• Czy wiesz, ile potrwa taka rozmowa?

Jeśli rekruter przekazał informację o rozmowie kwalifikacyjnej telefonicznie:

• Jeśli Twoja aplikacja trafiła do różnych firm na podobne stanowiska, upewnij się, z przedstawicielem której firmy rozmawiasz.
• Zapisz sobie od razu wszystkie informacje, by o niczym nie zapomnieć.
• Możesz poprosić o więcej informacji o przebiegu rekrutacji: z jakich etapów będzie się ona składać, ile będą trwały spotkania i z kim będziesz rozmawiać.
• Upewnij się, że masz jasność co do terminu i miejsca rozmowy o pracę.

Na pierwszą w życiu rozmowę o pracę nie możesz się spóźnić – po pierwsze, zrobisz złe wrażenie na potencjalnym pracodawcy, a po drugie, niepotrzebnie się zestresujesz. Dlatego wcześniej sprawdź, ile czasu dokładnie zajmie Ci podróż do miejsca, w którym odbędzie się rozmowa. Pamiętaj o tym, aby być chwilę wcześniej i mieć pewność, że np. nie utkniesz w korku – pomogą Ci w tym aplikacja Jak Dojadę i niezawodny pakiet danych Orange Flex dla studentów.

Jak się przygotować do rozmowy o pracę przez telefon lub online?

W czasach pandemii spotkania przeniosły się do sieci. Wcześniej rozmowy o pracę przez telefon czy online też nie były czymś wyjątkowym, zwłaszcza że internet pozwala nam dziś na pracę zdalną z niemal każdego miejsca na ziemi. Jeśli więc potencjalny pracodawca chciałby porozmawiać z Tobą online, przygotuj się następująco:

• Uprzedź swoich współlokatorów czy domowników, że w danym czasie będziesz mieć rozmowę o pracę. Poproś mamę, żeby w tym nie wołała Cię wtedy na obiad, a kolegów, żeby nie krzyczeli z korytarza, czy chcesz coś ze sklepu. Znajdź sobie miejsce, w którym będziesz czuć się komfortowo, a wokół Ciebie będzie panowała względna cisza.
• Sprawdź jakość połączenia sieciowego. Jeśli masz obawy o słaby zasięg, wypróbuj sieć komórkową w aplikacji Orange Flex, i niczym się nie martw.
• Zrób próbę sprzętu. Sprawdź, przez jaką aplikację chce się z Tobą połączyć firma i czy Twój komputer sobie z tym poradzi. Być może dany komunikator lepiej działa na innej przeglądarce niż ta, z której na co dzień korzystasz lub na smartfonie? Lepiej dowiedzieć się o tym wcześniej, niż kilka minut przed rozmową.
• Jeśli rozmowa ma być telefoniczna, upewnij się, że Twój telefon jest naładowany i bateria nie padnie podczas rozmowy. Jeśli wygodniej Ci rozmawiać przez słuchawki - miej je pod ręką.
• Jeśli rozmowa odbywa się online, bo dotyczy praktyk czy pracy w międzynarodowej firmie, która ma siedzibę za granicą – koniecznie upewnij się, że masz zapisaną poprawną godzinę spotkania w danej strefie czasowej.

Podczas rozmowy online rekruter będzie mógł Cię zobaczyć, dlatego zadbaj też o schludny wygląd. Nie musisz koniecznie zakładać białej koszuli, ale zapoznaj się z kilkoma poniższymi zasadami.

Jak się ubrać na rozmowę o pracę?

Najkrótsza odpowiedź brzmi: ładnie i schludnie. Wszystko zależy od charakteru pracy, o jaką się ubiegasz. Regułą jest to, że pierwsze spotkanie z przyszłym pracodawcą raczej nie służy do tego, żeby go szokować czy powalić na kolana najnowszą stylówką. Nie musisz też zakładać stroju galowego, garnituru czy marynarki. Twoim zadaniem jest zaprezentować swoje umiejętności, więc ważne, by Twój ubiór pozwolił się czuć komfortowo obu stronom rozmowy. Tobie, by czuć się ubranym, ale nie przebranym za kogoś, kim nie jesteś i rekruterowi, by czuł, że zależy Ci na tej pracy i dlatego nie jesteś na tym spotkaniu w piżamie czy w dresie.

A jeśli za wszelką cenę zależy Ci na tym, żeby również w pracy wyrażać siebie poprzez strój – po prostu poszukaj pracodawcy, który to doceni.

Co trzeba wiedzieć na rozmowie kwalifikacyjnej?

Podczas rozmowy osoba prowadząca rekrutację będzie chciała dowiedzieć się, czy to właśnie Ty jesteś właściwym kandydatem lub kandydatką na to stanowisko. Każde spotkanie rekrutacyjne przebiega nieco inaczej, ale za każdym razem trzeba przygotować sobie odpowiedzi na kilka pytań:

Dlaczego chcesz pracować właśnie w tym miejscu?

Po pierwsze: sprawdź najważniejsze informacje o firmie. Dowiedz się więcej o jej wielkości, historii, czym dokładnie się zajmuje, na jakich rynkach działa. Bez tej wiedzy będzie Ci trudno wyobrazić sobie, czym dokładnie będziesz się zajmować, a już na pewno niełatwo będzie przekonać rekrutera, że zależy Ci na tej pracy.

Po drugie: przejrzyj ponownie, dokładnie, treść ogłoszenia. Przypomnij sobie, czemu właśnie tutaj trafiło Twoje CV? Co podobało Ci się w ogłoszeniu, czemu akurat tym chcesz się zajmować? Takie rzeczy musisz wiedzieć!

Jakie są Twoje mocne i słabe strony?

W takiej czy innej formie to pytanie zawsze pojawia się na rozmowach kwalifikacyjnych. Rekruter może zapytać Cię o to, jakie są Twoje zalety i wady, czemu firma powinna zatrudnić właśnie Ciebie albo co możesz wnieść do zespołu. Na pierwszej rozmowie o pracę na pewno trudniej Ci będzie określić, jakie są Twoje atuty w kontekście zawodowym, ale pamiętaj: możesz odwołać się do doświadczeń ze szkoły czy życia prywatnego.

Na przykład:

• Może masz hobby, które pokazuje, że jesteś osobą pomysłową i zaangażowaną w to, co robisz?
• Może masz na koncie jakieś szczególne osiągnięcia w szkole, które pokazują, że potrafisz dążyć do celu i osiągać sukcesy?
• A może działasz charytatywnie, a Twoje umiejętności organizacyjne robią wrażenie?
• Może pomagasz rodzicom w domu i pracy, możesz dzięki temu pochwalić się swoją konsekwencją i poczuciem odpowiedzialności?

Pamiętaj: w pierwszej pracy nikt nie oczekuje od Ciebie doświadczenia, ale sumienność i chęć do działania zawsze będą mile widziane.

Ile chcesz zarabiać?

To jedno pytanie pada na każdej rozmowie kwalifikacyjnej. Jako odpowiedź możesz oczywiście podać widełki, czyli przedział kwotowy, w którym – Twoim zdaniem – powinno się mieścić Twoje wynagrodzenie. Jednak żeby to zrobić dobrze, musisz sprawdzić jeszcze kilka rzeczy:

• Jakie są średnie wynagrodzenia na podobnych stanowiskach? Jeśli w ogłoszeniu, na które wysyłasz odpowiedź, nie ma podanego wynagrodzenia, poszukaj informacji w podobnych ofertach. Twoje oczekiwania powinny być realistyczne, więc dobrze, jeśli znasz rynkowy poziom wynagrodzeń.
• Jaki system wynagrodzeń prowadzi pracodawca? Twoja pierwsza praca to może być etat, czyli 8 godzin dziennie, wówczas najczęściej mówimy o wynagrodzeniu rozliczanym miesięcznie, ale to też może być zajęcie dodatkowe, w innym wymiarze godzin. Wówczas firma może Ci płacić za godzinę pracy, a Ty masz określić, jaką chcesz mieć stawkę godzinową.
• Czy wiesz, czym jest wynagrodzenie netto, brutto czy brutto brutto? W polskim systemie podatkowym wynagrodzenia są wyliczane według określonych zasad – tylko część kwoty widniejącej na umowie trafia do kieszeni pracownika, reszta to podatki i składki. Jeśli rozmawiasz z szefem o kwocie brutto, to warto zdawać sobie sprawę, jaka jej część trafi do Twojej kieszeni, by potem uniknąć rozczarowania.
• Czy znasz rodzaje umów, jakie mogą być zawierane między firmą a pracownikiem? Jest ich co najmniej kilka: umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło, kontrakt B2B – sprawdź, z czym się one wiążą i jaka umowa będzie dla Ciebie korzystna.

Z jakich etapów składa się rozmowa o pracę i jak zwykle przebiega?

Proces rekrutacyjny może mieć kilka etapów:

1. Rozmowa ogólna – otrzymujesz telefon z kilkoma rutynowymi pytaniami: czy Twoja aplikacja jest aktualna, kiedy możesz rozpocząć pracę i czy możesz się pojawić na rozmowie rekrutacyjnej.
2. Kwalifikacja merytoryczna – na tym etapie często pojawia się osoba pracująca na co dzień w zespole, do którego aplikujesz. Jej celem jest sprawdzenie, czy wpasujesz się tam ze swoimi umiejętnościami.
3. Rozmowa dotycząca warunków pracy – w mniejszych firmach zazwyczaj tę część rozmowy prowadzi ta sama osoba, w większych korporacjach jest to zwykle pracownik działu HR. W tej części odpowiadasz na pytania dotyczące tego, ile chcesz zarabiać i na jakich warunkach pracodawca może Cię zatrudnić.

O czym się nie rozmawia na rozmowie kwalifikacyjnej?

Warto wiedzieć, że są tematy, których na rozmowie o pracę nie można poruszać. Rekruter nie może pytać Cię o Twoje wyznanie, orientację seksualną, stan zdrowia czy poglądy polityczne.

Po co jest rozmowa o pracę?

Rozmowa o pracę może być stresująca, zwłaszcza kiedy bierzesz w niej udział po raz pierwszy w życiu. Pamiętaj jednak, czemu ona służy: to nie jest sprawdzenie Twoich umiejętności czy ocena Ciebie – to określenie, na ile dobrze oceniane jest Twoje dopasowanie do konkretnej firmy czy zespołu ludzi. To spotkanie jest tak samo dla przyszłego pracodawcy, jak i dla Ciebie. Masz okazję zapytać, na czym miałaby polegać Twoja praca, ile osób pracuje w danym dziale czy jak mogłaby wyglądać Twoja przyszłość w firmie, gdyby udało Ci się pomyślnie przejść praktyki. Czasem trzeba przejść wiele różnych rozmów kwalifikacyjnych, by znaleźć najlepszą pracę dla siebie. Początki są zawsze trudne, ale dzięki dobremu przygotowaniu na pewno wypadniesz świetnie. Powodzenia!